Heal, reset & release
Trauma is niet de gebeurtenis die je is overkomen, maar de blijvende lichamelijke reactie erop. Die wordt steeds opnieuw 'getriggerd' op het moment dat het lichaam niet wordt gereset of gereleased.
Vandaag wil ik het met je hebben over trauma en het effect dat trauma op ons leven heeft. Ik leg je uit wat trauma precies is, wat de gevolgen ervan zijn en uiteraard ook hoe je trauma kunt helen. Ik wil daarbij benadrukken dát het belangrijk is om trauma te helen, want het zal anders altijd een saboterende factor in je leven blijven spelen.
Trauma raakt ons allemaal, direct of indirect, met deze blog (en video) is het mijn intentie om je meer inzicht in trauma te geven en je handvatten te geven. Ik ben geen arts, mijn handvatten worden vanuit mijn persoonlijke, spiritueel-bewustzijns-zienswijze gegeven.
Wat is trauma?
Wat voor de één traumatisch is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. Het gaat er namelijk om hoe jouw lichaam en zenuwstelsel reageren op de ervaring.
Trauma is niet zozeer datgene wat ons is overkomen, maar hoe ons zenuwstelsel ermee is omgegaan. Het is hoe ons lichaam reageert op iets dat als overweldigend of bedreigend wordt ervaren.
Omdat het niet de ervaring zelf is, dat ons traumatiseert, is het in principe dan ook niet nodig om dit eerst te hoeven aanwijzen, of te doorgronden. En dit is meteen ook onderdeel van het helingsproces. Je kunt de ervaring zelf laten voor wat het is en het daarmee ook houden waar het hoort, namelijk in het verleden. De ervaring is niet het trauma, de ervaring van toen doet je nu niets aan. Het is je eigen lijf en dan voornamelijk je zenuwstelsel dat je nu in het trauma houdt en kan houden. In je lichaam is het trauma ontstaan en hier ligt ook de oplossing.
We doen allemaal traumatische ervaringen op
Je denkt bij traumatische ervaringen misschien meteen aan oorlog, mishandeling of een zwaar ongeval. Je kunt je goed voorstellen dat dit een heftige impact op je lichaam heeft en dat je hier een tik aan over kan houden.
Maar er zijn ook subtielere trauma's. Het is namelijk zo dat wij niet zelf bewust bepalen wat een trauma is, want ook dat doet je lichaam. Je lichaam registreert een specifieke ervaring als overweldigend en/of onverwerkbaar en bouwt daarom weerstand op om de ervaring niet meer toe te laten tot jouw bewustzijn.
Hier wil ik heel even met je bij stil staan. Ik wil dat je hier heel even over nadenkt. Elke vorm van trauma is dus weerstand tegen een onverwerkbare situatie, die je lichaam als zodanig herkent. Je lichaam stelt dus de onveilige of potentieel bedreigende situatie vast, bouwt hiervoor een scanfunctie in en werpt weerstand op bij elk soortgelijke situatie en houdt dit in stand - zonder dat je dit weet of hoeft te weten.
Weerstand opbouwen vanuit trauma
Het lichaam heeft 3 manieren om in weerstand te gaan, het komt in de houding van: vechten, vluchten of freezen. Dit laatste is het heftigst omdat je hiermee geen enkele actie onderneemt en eigenlijk helemaal uitcheckt bij jezelf. Je maakt geen contact meer met jezelf en daarom ook niet met de ander. Het is, zoals ik dat noem, voor dood spelen. Dit is het oudste overlevingsmechanisme dat het lichaam heeft. En mijns inziens ook degene met de meest saboterende impact voor jezelf.
Je denkt misschien, okay er zijn slechts 3 manieren om weerstand op te bouwen, dat is niet echt veel, maar geloof me dat wij als mensen met al onze talenten hele creatieve uitingsvormen van deze 3 overlevingsstrategieën kunnen maken. Een overlevingsstrategie kan zelfs onderdeel uitmaken en een aandeel hebben in iemands zakelijke of persoonlijke succes. Maar óók dan zal het een saboterende uitwerking hebben.
Subtiel trauma
Ik wil je graag een voorbeeld geven van trauma en hoe het zich heel subtiel in je kan ontwikkelen en in de loop van je leven onderdeel wordt van je persoonlijkheid.
Stel je voor, je bent als klein kind op een parkeerterrein om met je moeder naar de winkel te gaan. Ineens word je je bewust van allemaal hele grote rijdende auto's. Je raakt overweldigd en zet hem op een rennen, gelukkig houdt je moeder je tegen door je vast te grijpen. Hiermee is voorkomen dat je daadwerkelijk op het gevaar zou afrennen en onder een auto terecht bent gekomen.
Je zou nu kunnen bedenken dat hier geen trauma kan ontstaan, er is ten slotte niets gebeurd, het trauma is voorkomen, maar dat zou een vergissing zijn, want je lichaam heeft wel een overweldigende ervaring doorstaan en heeft zelfs ook al een reactie gekozen, namelijk rennen (vluchten).
Als dit, in beginsel subtiele trauma, niet wordt geheeld, gereset of gereleased kan dit je in de toekomst gaan saboteren elke keer wanneer je gevoelsmatig overweldigd wordt en je hierdoor 'probleemvermijdend’ gedrag gaat ontwikkelen.
Ikzelf heb op driejarige leeftijd een lange periode in het ziekenhuis gelegen na een hondenbeet. Ik moest de hele dag in het kinderbedje verblijven en daar zat ik de hele dag te wachten tot mijn moeder een keertje langs zou komen. Het intens verdrietige en achtergelaten gevoel dat ik toen heb ervaren heeft ervoor gezorgd dat ik een ‘freeze’ overlevingsstrategie heb ontwikkeld die heel veel lijkt op autisme.
Hier zal ik in mijn volgende blogs graag dieper op ingaan. Overigens, als je met mij mee wil in deze reeks blogs die gaan over: trauma, heling, lichaamswerk, autisme, hoogsensitiviteit, het zenuwstelsel en de nervus vagus, word dan lid van mijn website. Je maakt mij er heel blij mee en je krijgt het direct te weten wanneer mijn volgende blog wordt gepubliceerd.
Trauma herkennen bij jezelf
Wat een belangrijk kenmerk is van ongeheeld trauma, is dat je je eigen reacties niet kan controleren. Je ervaart dat je 'niet jezelf' bent.
Je bent niet in staat om je eigen respons te stoppen
Je reactie vindt al plaats voordat je er erg in hebt en je wil dit graag voor zijn. Nu wil ik je graag uitleggen dat dit onmogelijk is. Je lichaam loopt namelijk voorop. Het is dus altijd de eerste die reageert. En dit is nu precies waarom je trauma wil helen. Trauma helen is wezenlijk: lichamelijk helen. Jij bent al heel. Wel fijn om te weten hé, jij bent al heel en er is helemaal niets mis met jou. Het gaat om je lichaam. Die loopt niet synchroon met jou!
We maken dus onderscheid tussen het lichaamsbewustzijn en het psychisch bewustzijn: het lichaam en de denkgeest. Je lichaam heeft een bewustzijn van zichzelf. Je zenuwstelsel scant je omgeving af om jou te behoeden voor overweldigende en onverwerkbare situaties. Het heeft hier jou en jouw bewustzijn niet voor nodig. Het staat in die zin volledig op zichzelf.
Bij trauma wordt deze scanfunctie aangezet en die loopt continu met je mee. Dit kan veroorzaken dat je in de loop van een dag leegloopt. Het lichaam heeft energie nodig om de hele dag te scannen en vervolgens om de hele dag te reageren op mogelijke dreiging.
Je krijgt dan te maken met trigger situaties.
"Triggers” zijn specifieke situaties, geluiden, geuren of zelfs gedachten die onbewust de weerstand respons op trauma activeren. Je lichaam reageert alsof je opnieuw in gevaar bent, ook al ben je dat niet. Je kunt je voorstellen dat zonder heling van trauma je veel last met je mee gaat dragen. Dit kan zich gaan uiten in:
Fysieke klachten: chronische pijnen, vermoeidheid, hartkloppingen, hyperventilatie.
Mentale klachten: overspanning, angsten, depressie, overprikkeling, burn-out.
Gedragsveranderingen: vermijden van situaties, moeite met vertrouwen, stemmingswisselingen, verslavingen.
Zonder heling zal dit zich alleen maar versterken en verder uitbouwen.
Wanneer iemand een vechthouding heeft aangenomen en dit blendt in met zijn/haar persoonlijkheid, dan kan iemand eruit gaan zien als een opgeblazen 'bully' die de boel domineert en bij wijze van spreken over lijken gaat om zijn/haar zin overal door te kunnen drukken.
Een ‘vluchter’ is iemand die steeds weg is als je hem/haar nodig hebt, alleen maar plaatjes naleeft, of de hele dag met uiterlijkheden of materiële zaken bezig is.
Een ‘freezer’ kan verworden tot iemand die zichzelf isoleert en/of helemaal niemand lijkt nodig te hebben.
In bovengenoemde gevallen ben je een gevangene van je eigen lichaam geworden en dat terwijl je lichaam in dienst van jou zou moeten en willen staan. Het is geen onwil van je lichaam, je lichaam weet niet beter. Het heeft zoals gezegd maar drie opties.
Heling van trauma: resetten en releasen
De sleutel tot heling van trauma ligt in het kalmeren van je zenuwstelsel, niet in het veranderen van je verleden.
Het is voor heling belangrijk dat jij bewust jouw lichaam toestemming geeft en de leiding neemt om je lichaam te kalmeren, te ontspannen en los te laten.
Heling betekent dus naar binnen keren. Jij keert je bewustzijn naar het lichaam en reset met bewustzijn je lichaam totdat het zich veilig voelt en de leiding terug aan jou geeft. Dit kost: tijd, aandacht, geduld en zachtheid. De weg terug naar een veilig lichaam is: ademhalingsoefeningen, yoga, meditaties, affirmaties en zelfreflectie.
Het is geschikt voor iedereen die weleens zichzelf niet is, die zichzelf een beetje is kwijtgeraakt, voor iedereen die onverwerkt leed met zich meedraagt en voor iedereen die van zijn lichaam houdt.
Ik wil hier heel graag mijn persoonlijke steentje aan bijdragen, en dat ga ik doen in de reeks blogs en video’s die hierop volgen. Ik ga met je mediteren, affirmeren, yoga’en, ademen en zelfreflecteren - dit laatste o.a. met behulp van mijn Flow zelfinzichtkaarten - én je bewust maken van je gevoel.
Uiteraard zijn er ook psychologische ingangen voor traumaverwerking en heling. Dan hebben we het over therapie (bijv. EMDR, of andere lichaamsgerichte therapieën). Ik kan echter niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om eerst je lichaam te kalmeren en veilig te stellen, omdat geen enkele therapie werkt wanneer je lichaam nog 'overleeft'.
Doe je met mij mee? Dan zien we elkaar gauw weer!
Liefs,
Nicky
Ps: Heb je vragen of wil je meer leren over trauma en heling? Laat dan een reactie achter. Ik beloof je dat ik alle reacties lees en je graag verder help.
Comentarios